ইটালীৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিকসকলে প্ৰায় ২,০০০ বছৰ আগতে মাউন্ট ভেচুভিয়াছ আগ্নেয়গিৰি উদগীৰণৰ ফলত ধ্বংস হোৱা পম্পিয়াই সভ্যতাৰ ৰোমান ভিলাত ব্যতিক্ৰমী বিৰল সন্ধানৰ লাভ কৰিছে ৷ এটা “দাস থকা কোঠা”ৰ অৱশেষ উদ্ধাৰ কৰিছে।
প্ৰাচীন চহৰখনৰ ইতিমধ্যে উদ্ধাৰ হোৱা অংশৰ পৰা মাত্ৰ কেইশ মিটাৰমান দূৰত থকা উপনগৰীয় অংশত খনন কৰাৰ সময়ত তিনিখন বিচনা, এটা চিৰামিক পাত্ৰ আৰু কাঠৰ এখন বুকু ঢকাৰ সৈতে সৰু কোঠাটো আৱিষ্কাৰ কৰিছে।
এই বছৰৰ আৰম্ভণিতে ইয়াত এখন প্ৰায় অক্ষত অৱস্থাত থকা অলংকৃত ৰোমান ৰথ আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছিল, আৰু পুৰাতত্ববিদসকলে শনিবাৰে কৈছে যে কোঠাটোত ৰথৰ ৰক্ষণাবেক্ষণ আৰু প্ৰস্তুতিৰ বাবে নিযুক্ত দাসসকল এই কোঠাত আছিল।
“প্ৰাচীন সমাজৰ আটাইতকৈ দুৰ্বল লোকসকলে কেনেকৈ বাস কৰিছিল তাৰ “অনন্য সাক্ষ্য” এয়া… পুৰাতত্ববিদ সকলে মন্তব্য কৰিছে ৷ উল্লেখযোগ্য যে,খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৭৯ খ্ৰীষ্টাব্দত মাউন্ট পম্পিয়াইৰ উদগীৰণৰ ফলত লাভাত জাহ গৈছিল এই সভ্যতা ৷
